In de loop van je haak-carrière zal je vast een keer een bal of een amigurumi gaan haken – weet je niet wat amigurumi is, lees dan hier verder en leer meer.

Als ik een bal of een amigurumi haak, dan werk ik het liefst met katoen en met een Clover Soft Touch 2,5 mm haaknaald.
In deze blogpost zal ik je meer vertellen over het minderen, dat nodig is bij het haken van een bal.
Er zijn 3 stappen voor een succesvolle gehaakte bal:

Stap 1: magische ring en meerderen

De eerste stap is een magische ring maken. Ben je nog niet vertrouwd met de magische ring, dan kun je kijken naar mijn eerdere blogpost: Magische ring: zo leer je dat. Als de magische ring en de eerste ronde van vasten is gehaakt, dan ga je verder met in de rondte haken. Er zijn twee manieren om in de rondte te haken. Je kunt in een spiraal haken – dit zie je vaak bij amigurumi-patronen – of je haakt in de rondte en eindigt elke ronde met en halve vaste en begint de nieuwe ronde met een losse.

Ik heb al een gedetailleerde handleiding gemaakt, waarin je kunt lezen hoe je de perfecte meerderingen kunt maken, die ervoor zorgen dat je cirkel of bal mooi en gelijkmatig rond wordt – lees hier meer: de weg naar perfecte meerderingen.

Haak je volgens een patroon, dan zal er staan in hoeveel rondes je moet meerderen en hoeveel steken. Wil je graag een grotere cirkel maken, dan mag je altijd een paar extra rondes toevoegen voordat je doorgaat met haken zonder meerderingen.

Stap 2: De bal begint vorm te krijgen

In stap twee ga je gewoon verder met in de rondte haken, zonder te meerderen of te minderen. Je maakt dus niet meer steken, maar je haakt verder in de rondte met een vast aantal steken – het aantal steken dat je had toen je klaar was met meerderen. Dit geeft de bal hoogte en vorm en je creëert een mooie bol. Het verschilt van patroon tot patroon hoeveel rondes je nu moet haken, en het is ook afhankelijk van hoe groot de bal moet worden.

Stap 3: Minderen

De derde – en laatste – stap is minderen. Je vermindert het aantal steken door te minderen en uiteindelijk zal je de bal helemaal sluiten. Er zijn meerdere goede manieren om dit te doen. Eerst zal ik de meest gebruikte techniek beschrijven.

Ik heb een stap-voor-stap-fotohandleiding gemaakt, die de minderingen laat zien 👇

Steek de haaknaald door de steek van de vorige ronde, waar het pijltje naartoe wijst, maak een omslag en haal de draad door de steek.


Je hebt nu twee lussen op de haaknaald, maar je maakt nu NIET nog een omslag om de draad door de lussen halen – herhaal gewoon deze werkwijze in de volgende steek – steek je haaknaald door de volgende steek van de vorige ronde, waar het pijltje naartoe wijst. Maak een omslag en haal de draad door de steek.


Je hebt nu 3 lussen op de haaknaald – maak een omslag en haal de draad door alle 3 lussen – je hebt nu van 2 steken 1 steek gemaakt.


Hier zijn dus 2 steken van de vorige ronde samengevoegd tot 1 steek en daardoor wordt het totale aantal steken op de ronde 1 minder.

Tips en trucks voor de perfecte bal

Ik gebruik altijd stekenmarkeerders om het aantal de rondes goed in de gaten te houden

Heb je zoals ik ook weleens meegemaakt dat jouw minderingen heel duidelijk zichtbaar zijn en dat het resultaat niet zo mooi wordt? Dan heb ik een kleine truc om dit te vermijden. Dit is een onmisbare truc om netjes en onzichtbaar te minderen. Maak gebruik van deze techniek als je normaal niet tevreden bent met je minderingen. Ik gebruik hem meestal als ik grote projecten haak, zoals het lijf voor een knuffel. Hier worden de minderingen namelijk extra duidelijk, omdat ze op een groter oppervlak te zien zijn. Op deze bal zijn de minderingen alleen gemaakt over een derde van het gehaakte stuk en daarom zijn ze niet zo duidelijk.


Bij een onzichtbare mindering haak je alleen door het voorste deel/de voorste lus van de steek. Steek je haaknaald door de voorste lus van de steek van de vorige ronde. Het pijltje wijst naar de lus waar je de haaknaald in moet steken.


Je hebt nu twee lussen op de haaknaald, maar je maakt NIET nog een omslag om de draad door deze lussen te halen. Herhaal gewoon deze werkwijze in de volgende steek – en steek ook hier alléén door de voorste lus.

Ga verder met minderen zoals eerder. Deze techniek is alleen geschikt als je in de rondte haakt, want hij zal heel duidelijk zichtbaar zijn op de verkeerde kant van het werk. Als je heen en weer haakt, wordt de achterkant dus niet zo mooi. Bij het minderen is het heel belangrijk dat er geen gaatjes ontstaan in het werk, want dan kan de vulling eruit steken, zoals te zien is op de foto hieronder 👇


Afwerken – afsluiten en vullen

Als je klaar bent met minderen en je hebt hetzelfde aantal steken als toen je begon na de magische ring, kun je de bal gaan vullen. Naai vervolgens de opening zorgvuldig dicht met een stopnaald. Zorg ervoor dat de bal echt helemaal dichtzit, zodat er geen vulling uit kan komen. Vergeet ook niet om de bal helemaal op te vullen. Het is bijna onmogelijk om de bal weer netjes open te krijgen, zonder de verkeerde draden door te knippen. Dit geldt trouwens ook als je een rammelkraal of muziekdoos in de bal wilt stoppen – ik heb een keer meegemaakt dat ik een bal helemaal had gesloten en toen ontdekte dat ik de rammelkraal was vergeten! Ik moest helaas de bal weggooien en opnieuw beginnen.

Minderen bij heen en weer haken

Je kunt natuurlijk ook minderen als je heen en weer haakt of een plat werk haakt, bijvoorbeeld als je een driehoek wilt maken. Hier maak je de minderingen op dezelfde manier als in de eerste fotogids. Steek de haaknaald door de steek van de vorige rij, maak een omslag en haal de draad door de steek – herhaal met de eerstvolgende steek op de rij tot je 3 lussen op de haaknaald hebt – maak een omslag en haal de draad door alle lussen = één mindering gemaakt.

Ik wens je veel plezier en geluk met je huidige – en toekomstige - projecten 😘

Lieve groet,

Josefine, Hobbii